Steeds jonger online op weg zonder verkeersregels of bescherming
Sociale media bieden kinderen en jongeren oneindig veel mogelijkheden om zich te informeren of hun mening te uiten. Ze kunnen er veel uit leren, een community zoeken of opbouwen waarin ze helemaal zichzelf kunnen zijn of steun kunnen vinden.
Maar er zitten ook risico’s aan het vrije verkeer online. Dat horen ook wij in de meldingen die bij ons binnenkomen op onze klachtenlijn. Het mentaal welzijn van kinderen en jongeren kan zwaar onder druk komen als ze online uitgesloten, uitgelachten, gepest, geviseerd of bedreigd worden. Daarnaast wordt hun privacy aangetast. Ze kunnen blootgesteld worden aan beelden van geweld, haatspraak, internetcriminaliteit, misleiding, nepnieuws, aanmoediging tot suïcide of eetstoornissen, e-muling en afpersing.
We pleiten ervoor om nog meer in te zetten op het verder versterken van kinderen en gezinnen via de school. De expertise is er. Daarnaast is breed sensibiliseren en preventie essentieel. Eén ding is duidelijk: zowel slachtoffers als daders van een pestsituatie moeten ondersteuning krijgen en de nadruk moet absoluut liggen op voorkomen, niet op bestraffen.
Niet alleen kinderen en jongeren moeten geïnformeerd en gesensibiliseerd worden maar ook volwassenen. Informatie over softwarefilters of andere systemen die ongepaste inhoud afschermen voor kinderen zou nog veel toegankelijker en bekender moeten zijn. We moeten ouders aanmoedigen om die tools te gebruiken en vooral om met hun kinderen te praten. Ook omstaanders, want cyberpesten is vaak een groepsgebeuren. Het taboe opheffen en het bespreekbaar maken op alle plekken waar kinderen zijn, moet een prioriteit zijn.
Kinderen moeten toegeleid worden naar hulpverlening. En als ze dat nodig hebben, moet er altijd hulp beschikbaar zijn.
Fundamenteel ten slotte is dat overheden de bedrijven achter de onlineplatformen voor hun verantwoordelijkheid stellen. Zij moeten alles doen wat ze kunnen om de veiligheid online te verbeteren en cyberpesten te vermijden, op te sporen en tegen te gaan. Ze moeten ingrijpen als dat nodig is en klachtenmechanismen installeren die werken.