Vlaams Actieplan Armoedebestrijding

Het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding (VAPA) is het centrale beleidskader van de Vlaamse regering in het tegengaan van armoede. Het plan gaat over de verschillende beleidsdomeinen, onder coördinatie van de Vlaamse minister bevoegd voor armoedebestrijding.

Op 3 juli 2015 keurde de Vlaamse regering het VAPA 2015-2019 goed. Het actieplan wil het armoederisico in Vlaanderen 30% doen dalen en het aandeel kinderen dat in armoede geboren wordt halveren. Het Vlaams Parlement besprak het actieplan op de plenaire vergadering van 8 juli.

Het Kinderrechtencommissariaat schuift enkele aandachtspunten naar voor. Gezien het korte tijdsbestek, beperken we ons tot enkele hoofdlijnen en specifieke punten.

In het VAPA staan enkele sterke punten:

• Het automatisch en proactief toekennen van rechten.
• Een armoedetoets op regelgeving in de verschillende domeinen, met participatie van mensen in armoede.
• De herhaalde aandacht voor beleving, participatie en ervaringskennis van kinderen en jongeren in armoede.
• De aandacht voor vrijetijdsparticipatie, door bijvoorbeeld de UiTPAS uit te breiden over heel Vlaanderen en extra middelen te voorzien voor vakantieparticipatie.

Tegelijk hebben de acties in het VAPA meer slagkracht nodig om de beoogde daling van armoede te bereiken:

• De Vlaamse regering kan de bevoegdheden die Vlaanderen door de zesde staatshervorming krijgt, sterker benutten als hefboom voor armoedebestrijding. Dat geldt in het bijzonder voor de kinderbijslag als instrument van kinderarmoedebestrijding.
• De toegankelijkheid van drinkwater en energie is te weinig gegarandeerd.
• Er zijn specifieke acties nodig voor bijzonder kwetsbare groepen zoals kinderen zonder wettig verblijf.
• De focus op zelfredzaamheid dreigt de aandacht af te leiden van een aanpak gericht op structurele uitsluitingsmechanismen en de realisatie van grondrechten.

We vragen om:

• Een kinderrechtenkader te gebruiken wanneer de Vlaamse regering het VAPA verder ontwikkelt en vormgeeft. Daarbij is aandacht voor de samenhang tussen verschillende rechten en voor de omgeving van kinderen en jongeren.
• Volop in te zetten op sociale correcties en maatregelen te durven bijsturen als dat nodig blijkt op basis van de armoedetoets.
• Voluit te gaan voor kosteloos onderwijs, door onder meer de maximumfactuur te versterken en de schooltoelage te koppelen aan de schoolkosten.
• Sterk in te zetten op woonzekerheid en gezondheid en te blijven waken over de sociale functie van de kinderopvang.