Wat zijn je rechten als je niet meer welkom bent in je club omdat jij of je ouders over de schreef gingen?

In het intern reglement van een sportclub staan de belangrijkste leefregels en afspraken waaraan elke sporter zich moet houden. Wie dat niet doet, riskeert een straf. Het intern reglement is geen wettelijke verplichting en de wet legt ook geen inhoudelijke vereisten op. Sportclubs kunnen hun sanctiebeleid dus vrij vormgeven. Dat moet wel gebeuren binnen de krijtlijnen van het Kinderrechtenverdrag en de overheid. 

Wat zegt het Kinderrechtenverdrag?

• Artikel 2 zegt dat discriminatie niet kan.
• Artikel 3 stelt dat het belang van het kind bij elke beslissing de eerste overweging moet zijn.
• Artikel 12 geeft kinderen het recht om hun mening te uiten en om zich te verdedigen. 
• Artikel 16 garandeert dat kinderen recht hebben op bescherming van hun privacy.
• Artikel 19 zegt dat geweld, psychisch of fysiek, niet kan.

De Panathlonverklaring, een ethische code in de jeugdsport, vraagt aandacht voor de bescherming van kinderen en jongeren en zegt dat jonge sporters recht hebben op een waardige behandeling.

Wat zegt de wet?

Het decreet van 24 juli 1996 over het statuut van de niet-professionele sportbeoefenaar waarborgt de rechten van de minderjarige sporter over de tuchtregeling.

Artikel 8 zegt dat de disciplinaire procedure en de maatregelen in de statutaire, reglementaire en contractuele bepalingen van de sportfederatie of de sportvereniging de rechten van de verdediging van de niet-professionele sportbeoefenaar moeten waarborgen: 

• De organen die bevoegd zijn om de disciplinaire maatregelen uit te spreken moeten samengesteld zijn uit een of meer personen die op geen enkele manier een persoonlijk belang hebben bij de zaak of betrokken waren bij het onderzoek vooraf.
• De zittingen moeten openbaar zijn, behalve als op verzoek van de niet-professionele sportbeoefenaar beslist wordt om de zitting achter gesloten deuren te houden of als de openbaarheid gevaar oplevert voor de openbare orde of de goede zeden.
• De procedure moet rekening houden met de jeugdige leeftijd van veel niet-professionele sportbeoefenaars en aangepaste maatregelen bevatten.
• Wie tuchtrechtelijk vervolgd wordt, ongeacht zijn leeftijd, moet minstens:
  • Schriftelijk en persoonlijk op de hoogte gesteld worden van de ten laste gelegde feiten
  • Het recht hebben om, na afloop van het onderzoek, eventueel vertegenwoordigd door een raadsman, alle stukken van het dossier in te zien
  • Het recht hebben om zich bij zijn verschijning voor de instanties die bevoegd zijn om disciplinaire maatregelen uit te spreken, te laten bijstaan of vertegenwoordigen door een raadsman van zijn keuze
  • Het recht hebben om zich te laten bijstaan door een tolk als hij geen Nederlands begrijpt of spreekt
  • Het recht hebben om gehoord te worden, zijn middelen van verdediging voor te dragen en aanvullende onderzoeksmaatregelen te vragen.
• De maatregelen moeten uitgesproken worden in een gemotiveerde beslissing en vatbaar zijn voor hoger beroep bij een beroepsinstantie die minstens uit 3 personen bestaat.

Ouders over de schreef 

Kinderen en jongeren zijn soms niet meer welkom op wedstrijden of in hun sportclub omdat er een conflict is tussen hun ouders en de club. Hun ouders reageerden te fanatiek aan de zijlijn of waren het niet eens met beslissingen van de trainer of van het clubbestuur. Het Kinderrechtencommissariaat vindt het onrechtvaardig dat kinderen gesanctioneerd worden voor iets waar ze niets mee te maken hebben. Wij zijn een grote voorstander van herstelgericht werken. 

In klachtenonderzoek stelden we al vast dat sportclubs bij een uitsluiting vaak te weinig of zelfs geen rekening houden met het belang van het kind. De maatregel raakt ook aan het recht van het kind om waardig behandeld te worden. Dat recht staat in de Panathlonverklaring. 

Ouders hebben een enorme invloed op de motivatie van hun kinderen. Daarom is het als club belangrijk om hen positief te betrekken bij de werking van de club en met hen te communiceren. Op de website van het Centrum Ethiek in de Sport staat informatie over organisaties, tools en goede voorbeelden.