Decreet Leersteun: stappen naar meer inclusief onderwijs

Op 17 maart 2023 diende de Vlaamse minister van Onderwijs bij het Vlaams Parlement een ontwerp van decreet over leersteun in. Met dat ontwerp beoogt de Vlaamse Regering dat 'elke leerling in Vlaanderen de juiste ondersteuning krijgt’ en wil ze ‘het recht op inclusief kwaliteitsvol onderwijs voor de individuele leerling’ verzoenen ‘met het recht op kwaliteitsvol onderwijs voor elke leerling’. Voor de externe ondersteuning van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften in het gewoon onderwijs zullen zelfstandige leersteuncentra met een eigen personeelskader en eigen budgetten de huidige ondersteuningsnetwerken vervangen. Ook wordt het financieringskader voor die externe leersteun bijgesteld en komt er eigen ‘referentiekader kwaliteitsvolle leersteun’. Dat vormt de hoofdbrok van het ontwerp van decreet. Daarnaast  

• komen er enkele wijzigingen in de terminologie die meer eenduidigheid brengen, 

• zal het buitengewoon onderwijs ruimer en actiever aandacht moeten geven aan mogelijkheden voor leerlingen om terug te keren naar het gewoon onderwijs,  

• worden de mogelijkheden tot samenwerking tussen gewoon en buitengewoon onderwijs uitgebreid, 

• worden de verwachtingen met betrekkingen tot het schoolbeleid inzake leerlingenbegeleiding binnen het gewoon onderwijs aangescherpt, 

• zien we enkele maatregelen die leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften helpen om vlotter toegang tot het gewoon onderwijs te krijgen, 

• en krijgt de onderwijsinspectie in het kader van dat alles nieuwe of aangescherpte opdrachten. 

We bekeken de maatregelen vanuit kinderrechtenperspectief en gingen na in welke mate de verwachtingen die de Conceptnota Leersteun van juni 2021 wekte, ingelost worden. We verwijzen in dat verband ook naar het advies dat we op 11 oktober 2021 over die conceptnota uitbrachten.

Zowel de oprichting van zelfstandige leersteuncentra als de hoger vernoemde wijzigingen hebben volgens ons de potentie om het pad naar meer inclusief onderwijs verder te effenen. We blijven nog met enkele vragen zitten, waaronder: Zullen leerlingen die in het gewoon onderwijs externe leersteun krijgen daarbij ook de nodige therapie of paramedische ondersteuning krijgen? En hoever staat het met de beloofde analyse en aanpassingen met het oog op beter aangepast onderwijs en zorg voor leerlingen met een meervoudige beperking?  

Wat we vooral missen is een uitgewerkt plan om scholen voor gewoon onderwijs die achterblijven op het vlak van inclusie te monitoren en te ondersteunen in de uitbouw van meer inclusief onderwijs. Dat was in de conceptnota over leersteun van 2021 nochtans een belangrijk aandachtspunt.